Należy także pamiętać o utrzymaniu integralności skóry oraz minimalizacji wilgoci. Ocena stanu skóry powinna być przeprowadzana regularnie, przynajmniej dwa razy dziennie. Zgodnie z wytycznymi PTLR ocenie podlega integralność w miejscach, które są narażone na ucisk. Zwrócono uwagę na okolice kości krzyżowej i ogonowej, okolice guzów kulszowych, krętarzy większych, łopatek, potylicy a także kostek bocznych i pięt. Poza integralnością skóry ważny jest jej kolor, a także zmiana barwy. Miejscowe ocieplenie przy dodatkowej zmianie barwy na czerwoną, oraz obrzęk wskazuje na potencjalny stan zapalny1,2. Czynności higieniczne powinny być wykonywanie codziennie poprzez umycie skóry ciepłą wodą i środkiem myjącym o pH 5,5, które jest zbliżone do pH skóry. Osuszanie skóry powinno być delikatne, bez nadmiernego jej rozciągania, uwzględnić należy miejsca zalegania wilgoci – pod piersiami, w fałdach oraz okolicach intymnych. Skóra aby zachować elastyczność i jędrność powinna być nawilżona. Coraz częściej rekomendowane są środki pochodzenia naturalnego3,4.
Preparaty takie jak oliwa z oliwek, olej kukurydziany stosowany jest od pokoleń w różnych kulturach. Masaż przy pomocy środków naturalnych wzmacniał elastyczność skóry, zmiękczał ją i chronił jej integralność. Na polskim rynku z preparatów naturalnych zasługuję na uwagę olej kukurydziany z aromatem anyżkowym Sanyrene. Preparat ma oleistą konsystencję w łatwym do aplikacji opakowaniu z wbudowanym atomizerem, naniesiony na skórę szybko się wchłania, można proces ten przyśpieszyć wklepując bądź wmasowując go delikatnie opuszkami palców. Wyrób ten może być stosowany nie tylko w profilaktyce przeciwodleżynowej, ale również jako ochrona przed kontaktowym zapaleniem skóry związanym z nietrzymaniem moczu i stolca (IAD –incontinence associated dermatitis). Uszkodzenie skóry spowodowane kontaktowym zapaleniem skóry związane z nietrzymaniem moczu i stolca występuje u 5,2%-5,7% pacjentów opieki długoterminowej i jest często mylone z urazem ciśnieniowym5.
Przez wilgoć która utrzymuje się na powłokach i podrażnieniu chemicznemu (mocznik, amoniak, enzymy trawienne) dochodzi do uszkodzenia naskórka. Aby temu zapobiec poza częstą zmianą pieluch, stosowaniem systemów zewnętrznej zbiórki stolca i zacewnikowaniem chorego należy stosować preparat, który stworzy barierę ochronną. Dzięki łatwości aplikacji i właściwościach preparatu Sanyrene może on być stosowany jako działanie profilaktyczne. Ponieważ uszkodzenia skóry wynikające z IAD mogą występować także w miejscach intymnych takich jak genitalia, pachwiny, krocze aplikacja przy pomocy atomizera może być bardzo dobrym rozwiązaniem dla bliskich opiekujących się chorym. Objawami podmiotowymi, które różnicują jest występujący ból u pacjentów z odleżynami, a u chorym z IAD obecne jest głownie uczucie pieczenia, mrowienia, świąd.
Piśmiennictwo
1. Kottner J., Cuddigan J., Carville K i wsp.: Prevetion and Treamtment of Pressure
Ulcers/ Injuries Clinical Practice Guideline; The International Guideline 2019. Europan
Pressure Advidory Panel, National Pressure Injury Advisory Panel and Pan Pacific
Pressure Injury Alliance, 2019.
2. Szewczyk M.T., Kózka M., Cierzniakowska K. i wsp.: Profilaktyka Odleżyn – zalecenia
Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran. Część I. Leczenie Ran 2020, 17(3): 113-146
3. Qaseem A., Humphrey L.L., Forciea M.A. i wsp.: Treatment of pressure ulcers: A
clinical practice guideline from the American College of Physicians. Ann. Intern. Med.
2015, 162 (5): 370-379
4. Ghanbari R., Anwar F., Alkharfy K.M. i wsp.: Valuable nutrients and functional
bioactives in different parts of olive (lea europaea L.)- A review. Int. J. Mol. Sci.
2012, 13 (3): 3291-3340
5. Cwajda – Błasiak J., Mościcka P., Szewczyk M.T.: Wybrane aspekty profilaktyki ran
odleżynowych. Pielęg. Chir. Angiol. 2017, 11 (2): 41-48